İstanbul’un Beykoz ilçesinde, adeta masal sayfalarından fırlamış gibi duran bir köy var: Polonezköy. Yeşilin bin bir tonuna bürünen doğası, ciğerlerinizi bayram ettirecek tertemiz havası ve zamana direnen geleneksel evleriyle burası, huzurun ta kendisi. 18. yüzyılda, siyasi sebeplerle Osmanlı’ya sığınan Polonyalılar tarafından kurulan bu şirin yerleşim, dört mevsim boyunca keşfedilecek sürprizlerle dolu. İster doğa yürüyüşü yapın, ister köy kahvaltısında kendinizi şımartın; Polonezköy gezilecek yerler listesi sizi şehirden koparıp bambaşka bir dünyaya götürecek!

Polonezköy Tarihçe

Polonezköy, 1830’da Polonya’daki ayaklanma esnasında hükümet başkanı, sonrasında Polonyalı sürgünlerin siyasi lideri olan Prens Adam Czartoryski tarafından 1842 yılında kurulur. Sonrasında onun  adını alarak “Adampol” olarak anılmaya başlar. Tarım başlıca geçim kaynakları olur. Köy, Polonezköy adını resmen 1923’te alır. Köyün tarımla ilişkisi Atatürk’ün dikkatini çeker ve 1937 yılında köyü ziyaret eder. Köylüler, kendisini eski bir Polonya geleneğiyle karşılayarak ekmek, tuz sunarlar ve Polonya dansları ile ortamı şenlendirirler. Köyde güzel bir gün geçiren Atatürk, bir ara Josef Dochoda’nın evinde dinlenir. Bu ziyaretin ardından, halkın Türk tabiiyetine geçebilmesi için gerekli girişimlerde bulunur.

Polonezköy Gezilecek Yerler

✅ Polonezköy Tabiat Parkı

Tabiat Parkı, İstanbul’un doğal bitki türlerinin tamamını içinde barındıran, yabani kuş sesleri eşliğinde birçok hayvan çeşidini görme imkanı bulabileceğiniz bir cennet köşe. Park içerisinde Sülün-Keklik ve Geyik-Karaca Üretme İstasyonu bulunuyor. Bitki türleri arasında çam, kestane, gürgen, meşe, kayın, ıhlamur, defne, kocayemiş bulunuyor. Hayvan türleri arasında ise; kızıl geyik, karaca, yaban domuzu, çakal, tilki, sincap, sansar, gelincik, sülün, keklik, atmaca, şahin, doğan, karatavuk, saka, üveyik ve baykuş yer alıyor. Tek yön 2700 metrelik yürüyüş parkuru ile burası, aileniz veya arkadaşlarınızla trekking ve doğa yürüyüşü yapabileceğiniz ideal bir mekan.

✅ Czestochowalı Meryem Ana Kilisesi

Polonezköy’deki ilk dinsel yapı 1842 yılında inşa edilmiş. 1894 İstanbul depreminde kilisenin yıkılmasının ardından, 1914’de bugünkü Czestochovalı Meryem Ana Mabedi yapılmış. I. Dünya Savaşı sırasında kilise Türk Ordusu tarafından karargah olarak kullanmış. 1918 yılında kilise restore edilmiş. Kilisenin bahçesini çevreleyen çitler ise 1987 yılında Milas/Yeniköy Termik Santrali’nde görev alan Polonyalı çalışanların gayretleri ile yapılmış.

✅ Atatürk Evi

Yukarıda tarihçe kısmında bahsettiğimiz Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün Polonezköyü ziyareti sırasında birkaç saat geçirdiği ev bugün tüm bakımsızlığına rağmen zamana meydan okuyor. Yapısı geleneksel Polonezköy mimarisini temsil ediyor. Hak ettiği değeri bulamamış yapılardan biri!

✅ Zosia Rizi Anı Evi

Köyün en eski evlerinden biri olan Zosia Rizi (Ryży) Anı Evi mutlaka ziyaret edilmeli, tarihe ışık tutan bu tür girişimler desteklenmeli. Zosia Rizi’nın babası Wincenty Ryży tarafından 1881-1883 yıllarında inşa edilmiş bu evde, köy ve aileye ait fotoğraflar, belgeler ve lehçe kitaplar görülebilir. O dönemin tipik Polonya köy evi mimarisini sergileyen ev, orjinalliğinden hiçbir şey kaybetmemiş. Bahçesi daha bakımlı olsa daha fazla dikkat çekebilir!

♣ Ağaç Oyma Heykel Sergisi: Polonezköy meydanındaki Kültür Evi Parkı’nda bulunan ahşap heykeller görülmeye değer. Mimar Sinan Üniversitesi öğrencileri ve Polonyalı sanatçıların ortaklaşa yarattığı heykeller, Polonezköy’e özgün geleneksel değerleri ortaya koyuyor.

♣ Arıcılık Müzesi: Köy meydanında yer alan Arıcılık Müzesi’nde bal üretimine ilişkin çeşitli objelerin yanı sıra, fotoğraflar ve belgeler bulabilir, buraya özgü Kestane balından satın alabilirsiniz. Arılara dikkat etmekte fayda var!

♣ Cam Atölyesi: Zamanınız ve merakınız varsa Cam Atölyesi’ne uğrayıp çocuklarınızla atölye çalışmalarına katılabilir ya da birbirinden güzel cam boncuk arasından dilediklerinizi satın alabilirsiniz. Çocukların hayal gücünü ve el becerilerini geliştirmek için iyi bir seçenek.

♣ BMX Bisiklet Parkuru: Polonezköy’deki bisiklet parkuru, Türkiye’nin dünya standartlarındaki ilk BMX parkuru olarak hizmete açılmış ve Türkiye Bisiklet Federasyonu’nun düzenlediği yarışmalarda yer alan önemli parkurlardan biri. Bisiklet meraklıları için mükemmel bir durak.

Polonezköy’e Nasıl Gidilir?

Polonezköy’e gidiş için birkaç alternatif mevcut. İlki, FSM Köprüsü Kavacık çıkışından girip, yeni Riva yolunu takip etmek. Avrupa yakasından gelenler için, FSM Köprüsünü geçtikten sonraki ilk çıkış, Anadolu yakasından gelenler için, FSM Köprüsü son çıkış olan Kavacık sapağından girip tabelaları takip etmek yeterli.

İkinci alternatif, TEM “Ümraniye Sarıgazi” çıkısından Eski şile yolu istikametine doğru ilerleyip, Alemdağ’a gelindiğinde Cumhuriyet köyü doğrultusuna yönelmek ve Cumhuriyet köyünden sola dönerek Polonezköy’e ulaşmak.

Toplu taşıma içinse; D1 Polonezköy-Üsküdar/Kadıköy hattı kullanılabilir. Tek yön sefer süresi: 110 Dakika/ Tek Bilet.

Polonezköy’de Ne Yapılır?

1. Güne Tabiat Parkı’nda başlayın
Sabahın ilk ışıklarıyla Polonezköy Tabiat Parkı Yürüyüş Parkuru’na adım atın. Kuş cıvıltıları arasında yürüyün, ormanın kokusunu içinize çekin, şehrin gürültüsünü geride bırakın.

2. Köy kahvaltısıyla kendinizi şımartın
Doğa yürüyüşünün ardından karnınız acıktıysa, Adampol, Karçma Kriha veya Mari’s House gibi köyün sevilen restoranlarından birinde serpme kahvaltıya oturun. Taze köy ekmeği, ev yapımı reçeller ve mis gibi çay eşliğinde keyfini çıkarın.

3. Köyün tarihini keşfedin
Zosia Rizi Anı Evi’nde Polonezköy’ün geçmişine yolculuk yapın. Ardından köy kilisesini ziyaret ederek buranın kültürel mirasını yakından görün.

4. Köy içinde keşfe çıkın
Ahşap heykelleri, Arı Müzesi’ni ve el emeği tezgahlarını dolaşın. Fotoğraf makinenizi yanınıza alın, her köşe ayrı bir kartpostal karesi.

5. Yerel tatları tadın
Polonezköy balı, ev yapımı reçeller, kiraz ve ceviz likörü… Tadın, sevdiklerinize de götürmek için mutlaka satın alın.

6. Meydan molası verin
Köy meydanındaki şirin kafelerden birine oturun, yorgunluk kahvenizi içerken köy sakinleriyle sohbete dalın.

7. Hayvan parkına uğrayın
Polonezköy Country Club’ın içindeki hayvan parkında keçiler, tavşanlar ve diğer sevimli dostlarla vakit geçirin.

8. Piknik ve oyun keyfi
Yeşilin her tonunun büyülediği tesislerde piknik yapın. Çocuklar top oynasın, siz de huzurun tadını çıkarın.

9. Yazın serinleyin
Yaz aylarında tesislerdeki havuzlarda yüzün ya da bahçede bir hamakta kitap okuyun. (İsterseniz size “Polonezköy ruhuna” uygun kitap önerileri de verebilirim.)

10. Yerel ürün alışverişi
Köy pazarında taptaze meyve, sebze ve organik ürünler alın.

11. Kiraz Festivali’ni kaçırmayın
Her yıl Haziran ayında düzenlenen Kiraz Festivali’nde köyün en renkli, en hareketli haline tanık olun.

Polonezköy gezilecek yerler yazımız burada son bulurken sizi Ağva yazımızı okumaya davet ediyoruz!