Her Gencin Bilmesi Gereken Küresel Sorunlar

Hepimiz biliyoruz ki iklim değişikliği ve yoksulluk, üstesinden gelmemiz gereken en zor ve en büyük sorunlardan bazıları. Bununla birlikte, genellikle göz ardı edilen eşit derecede önemli başka küresel sorunlar da var.

Çözmemiz Gereken Küresel Sorunlar

Su Kıtlığı

Su değerli bir kaynak, ancak sınırsız bir kaynak değil. Su, su döngüsü yoluyla bize ulaşır. Yerdeki su, sıcak havalarda buharlaşır ve yağmur yağdığında geri döner. Bununla birlikte, iklim değişikliği ve giderek artan kaprisli hava koşulları ile dünyanın bazı bölgelerinde daha fazla kuraklık ve azalan su kaynakları sorunu yaşanabilir. Su bitmeyecek, ancak içilebilir su rezervleri tükenebilir. Dünya suyunun %3’ü tatlı sudur ve sadece yaklaşık %0,55’i insanlar tarafından erişilebilir durumdadır. Geri kalanlar buzullarda, atmosferde kilitlenir veya yeraltı suyu olarak depolanır. Buzullar eridiğinde, bu su okyanusta kaybolur. Tuzlu su içilmez. Pestisitler, kimyasallar, çöplük atıkları ve diğer kontrolsüz tehlikeli atıklar toprağa sızdığında genellikle yeraltı suyu kirlenir. Su kıtlığı, orantısız bir şekilde daha fakir veya daha az gelişmiş ülkeleri etkilemektedir. Yeraltı suyu, yüksek pompalama maliyetlerine sahip kuyulardan çıkarılır. Tuzdan arındırma ve ters ozmos, daha az doğal su kaynağına sahip ülkelerde diğer su kaynaklarından temiz su elde etmek için yaygın olarak kullanılan yöntemlerdir. Yine de bu iki yöntem pahalıdır ve uygulama uzmanlık gerektirir. Bugün dünya genelinde insanların %40’ından fazlasının temiz, içilebilir suya erişimi yok. BM-Su’ya göre, 2025 yılına kadar 1,8 milyar insan içilebilir suyu olmayan bölgelerde yaşıyor olacak. Su kıtlığı doğal olarak gıda güvenliğiylede bağlantılı. Tarımın su ayak izi, dünyadaki tatlı suyun %70’ini oluşturuyor. Su krizi aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliğiyle de ilgilidir. Su toplama görevi genellikle kadınlara ve kız çocuklarına düşer. Küresel olarak, kadınlar ve kızlar su toplamak için günde 200 milyon saat harcıyor ve bazı yerlerde su kaynağına ortalama 3,7 mil (6 km) yürüyorlar. Bu enerji ve zaman, okula gitmek veya gelir elde etmek için daha iyi harcanabilir. küresel sorunlar

Yerli Halklara Karşı Ayrımcılık

Yerli topluluklar çoğu ülkede bulunur. Bu topluluklar sömürgecilikten zarar gördü. Bugün sömürgeciliğin olumsuz etkisinin daha fazla farkında olsalar bile, eşitlik mücadeleleri yokuş yukarı bir mücadeledir. Yerliler dünya nüfusunun %5’ini oluşturuyor ama aynı zamanda aşırı yoksulların %15’ini oluşturuyor. 5000 farklı kültüre sahip 90 farklı ülkede yaşayan yaklaşık 370 milyon yerli insan var. Kültürleri erozyona uğruyor. Dünyadaki 7000 dilin %40’ı tehlikede, yani artık konuşulmama riskiyle karşı karşıya. Bu 7000 dil büyük ölçüde yerli halk tarafından konuşulmaktadır. Buna ek olarak, dünyada çoğu zaten tehlikede olan 15.000 kültür var. Kültürel mirasın ve aile bağlarının kaybı, yerli toplulukların üzerindeki yükleri artırıyor. Yerli halkların soykırımı yaygın bir sorun. Avrupalılarla bir yüzyıllık temas sırasında 40 milyon yerli Amerikalı öldü ve soykırım siyaset biçiminde devam ediyor. Soykırım mutlaka şiddet şeklinde gerçekleşmez, yerli halkı güçsüzleştiren ve dezavantajlı hale getiren politikalarla da gerçekleşebilir. Örneğin, her üç yerli kadından en az biri cinsel saldırıya uğruyor; çoğu yerli halkın yaşam beklentisi, yerli olmayan halklardan 20 yıl daha düşüktür; topluluklar, arazileri devlet malı olarak kaldığı için kendi topraklarından tahliye ile karşı karşıya kalabilir. Bu sorunlar, sağlık hizmetlerine, doğal kaynaklara ve eğitime erişim eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Yerli bölgelerdeki okullarda, temel materyaller yetersizdir ve öğretmenler, kültürlerine karşı yeterli anlayışa ve hatta saygıya sahip olmayabilirler. Bu, okulu bırakma oranlarının yüksek olmasına neden oluyor. küresel sorunlar

Açlık

Açlığın dünyanın sadece bazı bölgelerinde bir sorun olduğunu düşünebilirsiniz, ancak gerçekte açlık her yerdedir. Açlık görülmez. Açlık, bir kişinin yiyeceğe sahip olmadığı anlamına gelmez. Aynı zamanda kişinin yeterli miktarda yaşamı sürdüren besinleri içeren gıdaya sahip olmadığı anlamına da gelebilir. Atıştırmalıklar ve pirinç ucuzdur ve yaygın olarak bulunur. Finansal kısıtlamaları olan birçok insan, onlara yiyecek kaynağı olarak başvurur. Ancak atıştırmalıklar ve pirinç sağlıklı bir yaşam için yeterli besin maddesi içermez. Açlık sorunu, özellikle ABD gibi sistematik ırkçılığın hala yaşandığı ülkelerde, marjinalleştirilmiş ırk gruplarında yaygındır. ABD gibi ‘zengin’ bir ülke için, 38 milyondan fazla Amerikalı, besleyici bir diyete erişimi olmayan hanelerde yaşıyor. Yani on haneden biri. Siyah ve Latin aileler, beyaz Amerikalılardan çok daha yüksek oranlarda açlık ile karşı karşıya. Temmuz 2021’de yayınlanan bir BM raporuna göre, dünya nüfusunun yaklaşık %9’unu oluşturan 811 milyon insan hala yetersiz besleniyor. Bu rakamın sadece yarısını Asyalılar oluşturuyor ve çoğu Güney Asya’da (305,7 milyon kişi). 2014 yılında yapılan bir araştırmada, anketörlerin %69’u yemek ve kamu hizmetleri arasında, %57’si yemek ve barınma arasında ve %31’i yemek ve okul arasında seçim yapmak zorunda kaldı. Masaya yiyecek koyma mücadelesiyle elde edilen gelirden, daha iyi bir eğitim veya daha yüksek ücretli bir iş aramak için nadiren para kalır. İyi barınma olmadan, daha iyi işler bulma girişimleri de daha zordur. Gıda güvensizliği, profesyonel izleme gerektiren kronik sağlık sorunlarıyla da bağlantılıdır. 2019 yılında ABD’deki sağlık harcamaları 11.582 $’a ulaştı ve hane geliri harcamaları üzerinde daha da fazla baskı yarattı. Açlığın bireyler ve haneler üzerindeki etkileri geniş kapsamlı ve korkunçtur.

Çocuk İşçiliği

Çocukların yaptığı her iş olumsuz sayılamaz. Cep harçlığı kazanmak veya bir aile şirketinde yardımcı olmak gibi gelişimlerini ve okullaşmalarını engellemeyen işlerin çocuk üzerinde olumlu bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Çocuk işçiliği ise Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından ‘çocukları çocukluklarından, potansiyellerinden ve onurlarından yoksun bırakan, fiziksel ve zihinsel gelişimleri için zararlı işler’ olarak tanımlanmaktadır. Çocuk işçiliğinin en kötü biçimi, madencilik veya atölyelerde çalışmak gibi tehlikeli işlerdeki çocuk işçiliği olarak sınıflandırılır. Uluslararası Çalışma Örgütü 170 milyon çocuğun (dünyadaki çocukların %11’i) çocuk işçi olarak çalıştırdığını tahmin ediyor. Birçoğu, ABD ve Avrupa’da artan tüketici talebini karşılamak için moda tedarik zincirlerinde çalışıyor. En çok kırsal kesimde yaşayan çocuklar etkileniyor. İşverenler, yoksul aileleri, daha iyi eğitim ve daha yüksek maaş karşılığında çocuklarını kendileri için çalışmaya göndermeye ikna ediyor. Tabii ki, tüm bunlar sahte bir kisvedir. Bu sektörlerde çalışan çocuklar genellikle korkunç yaşam ve çalışma koşullarına maruz kalmaktadır. Bu ortamlarda, bazen kimyasallardan ve diğer zamanlarda çalışan makinelerden kaynaklanan sağlık sorunları veya bodur gelişme olasılığı yüksektir. Çocuklar ne kadar küçükse, fiziksel istismara karşı o kadar savunmasızdırlar. Kızlar için bu cinsel istismar bile olabilir. Çocuk işçiliği, günümüz köleliğine benzer. Giysilerinizin yapıldığı pamuklu kumaş çocuklar tarafından toplanmış olabilir. Çocukların yetişkinlerden daha küçük parmakları vardır ve bu da ekinlere verilen zararı sınırlar. Ek olarak, çocuklar sesi olmayan düşük vasıflı işçiler olarak görülüyor ve bu da onları kontrol etmeyi daha da kolaylaştırıyor. Çocuk işçiliğinin mağdurları, yaşamları boyunca hiçbir zaman düzgün bir eğitim alamayabilirler. Yetişkinlik çağına ulaştıklarında, başka hiçbir iş niteliklerine sahip olmadan tehlikeli işlere geri dönmeyi seçebilirler ve onları bir kısır döngüye hapsederler. Çocuk işçiliğinin en yaygın olduğu coğrafi alanlar Afrika ülkeleri, ardından Arap ülkeleri ve ardından Latin Amerika’dır. küresel sorunlar

Vatansızlık

Vatansızlığın uluslararası yasal tanımı, “hiçbir devlet tarafından kendi hukukunun işleyişi kapsamında vatandaş olarak kabul edilmeyen kişi”dir. Bu, vatansız bir kişinin herhangi bir ülkenin vatandaşlığına sahip olmadığı anlamına gelir. Vatansızlık, sınırlardaki değişiklikler, vatandaşlık yasalarının kötü uygulanması, vatandaşlık yasalarında ayrımcı kriterler, zorunlu göç ve bazen sadece uzun süreler boyunca ülke dışında yaşamaktan vatandaşlık kaybı gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Ayrımcı kriterler içeren vatandaşlık yasalarına örnek olarak, 1982’de Budist çoğunluğun yaşadığı Myanmar tarafından kabul edilen ve Rohingya halkını vatansız kılan vatandaşlık yasası verilebilir. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 2018 yılında çoğunluğu Asya ve Pasifik bölgelerinden olmak üzere dünyada yaklaşık 12 milyon vatansız insan olduğunu açıkladı. Bu sayı vatansız kişilerin eksik bildirimi nedeniyle aslında daha yüksektir. Birçok ülkede vatandaşlık, sağlık hizmetlerinin, eğitimin, istihdam fırsatlarının ve mülkiyet haklarının maliyetini veya bulunabilirliğini belirler. Vatansız kişiler yasal bir vatandaşlığa sahip değildir ve bu temel haklardan mahrumdur. Vatansızlığın diğer eşit derecede ciddi etkileri arasında yasal koruma ve oy haklarını kaybetme yer alır. Bu nedenle, vatansız insanlar sömürü, suistimal ve insan ticaretine karşı yüksek düzeyde savunmasızlıkla karşı karşıyadır. küresel sorunlar

Gençlerde Uyku Problemi, Çözüm Önerileri